काठमाडौं : अमेरिकी राष्ट्रपति जो बिडेनले इरानसँगको आणविक सम्झौता The Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) मा फिर्ता हुन अमेरिका तयार रहेको बताएका छन् । पूर्ववर्ती अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले अमेरिकासहितका शीर्ष ५ शक्ति देशहरु बेलायत, जर्मनी, अमेरिका, रसिया र चीन बहुपक्षीय सम्झौताबाट वाशिंगटनलाई अलग गरेको तीन बर्ष पछि नयाँ राष्ट्रपति जो बिडेनले इरानसँग २०१५ को आणविक सम्झौतामा फिर्ता हुने बताएका हुन् ।
शुक्रबार म्युनिक सुरक्षा सम्मेलनमा भिडियो लिंकमार्फत भाषण दिँदै बिडेनले इरानसँगको आणविक सम्झौतामा सुरुमा वार्ता गर्ने ५ देशहरुसँग पुनः वार्तामा बस्न तयार रहेको बताएका हुन् । एक दिन अघि उनका अधिकारीहरूले घोषणा गरे कि बिदेन आफ्नो प्रशासनको स्थिति दोहोर्याउँदै थिए कि अमेरिकाले आणविक सम्झौताको पुनर्जीवनसम्बन्धी ईरानको साथ कुटनीतिक प्रक्रियामा युरोपियनहरूसँग सामेल हुन तयार रहेको र अमेरिकाको योजनाको विस्तृत विस्तृत विवरण दिन भने रोकेको थियो। शीर्ष ६ देशहरुले गरेको ईरानसँगको सम्झौतालाईऔपचारिक रूपमा कार्य को संयुक्त बृहत योजना भनिन्छ।
वाशिंगटनको दबाबको बाबजुद युरोपियन सह(हस्ताक्षरकर्ताहरूले तेहरानसँगको आफ्नो सम्झौताको प्रतिबद्धता पूरा गर्न असफल भए र संयुक्त राष्ट्रले अनुमोदित ईरान सम्झौता त्यागेपछि अमेरिकाले इरानमा बहाल गरेको कठोर आर्थिक प्रतिबन्धको सामना पनि गरेको छ । बिडेनले अमेरिकालाई जेसीपीओएमा फर्काउने वाचा गरेका थिए तर उनको प्रशासनले तेहरानले जेसीपीओए अन्तर्गत निलम्बन गरेका प्रतिबद्धताहरू पुनःस्थापनासम्बन्धी आणविक सम्झौतामा फर्कने सर्त राखेको छ।
तेहरानले जेसीपीओएको पूर्ण पालनामा फिर्ता हुन अस्वीकार गरेको छ जबकि अमेरिकी प्रतिबन्धहरू अझै पनी रहेका छन। इरानले वाशिंगटनले आफ्ना एकपक्षीय प्रतिबन्धहरूलाई व्यावहारिक र सत्यापित रूपमा उठाउन चाहान्छ। त्यो मात्र प्रतीकात्मक इशाराजस्तो देखिन्छ, बिडेन प्रशासन बिहीबार सेप्टेम्बर २०२० मा ट्रम्प प्रशासनले इरानमा संयुक्त राष्ट्रको प्रतिबन्ध पुनर्स्थापित गर्न पहिले नै परम्परागत प्रयासबाट पछि हट्यो र तेहरानले उल्टाउने शर्तलाई बेवास्ता गरेको तेहरानले बताउँदै आएको छ ।
