१५ चैत्र २०८०, बिहीबार
 |   Thu Mar 28 2024
Logo

निर्वाचन संकटले अमेरिकी प्रजातान्त्रिक व्यवस्थाकै प्रलय



बर्ष २०२० मा अमेरिका एकपछि अर्को संकटमा फसेको छ । कोरोना भाइसदेखि जातीय वा नश्ल विरोधि आन्दोलन अमेरिकामा फैलिएको छ। यद्धपी चुनौतिहरूको सामना गर्नु भन्दा पहिले अमेरिकामा एउटा नयाँ संकट आईरहेको छ । त्यो हो निर्वाचन संकट । एट्लान्टिकले भर्खरै यस बर्षको नोभेम्बरको बिषयमा एउटा विशेष पूर्वावलोकन प्रकाशित गरेको थियो, जसमा आउँदो चुनावले अमेरिकालाई बर्बादी तर्फ धकेल्न सक्ने पूर्वानुमान गरिएको थियो ।

अमेरिकी पत्रकार तथा सेप्टेम्बर ११ को जुम्ल्याहा टावर हमलाको रिपोर्टरका लागि चिनिएका बेस्ट सेलिंग लेखक बार्टन गेल्म्यानले अमेरिकामा कोरोनाभाइरस महामारी, बेवास्ता गरिएको मेलइन मतपत्रको प्रलय, भंग गरिएको हुलाक सेवा, भोटलाई दबाउन खोज्ने प्रयत्न र देशका चुनावी मेसिनहरुलाई चलाखीपूर्ण तरिकाले गरिएका घटनाहरुका बारेमा आफ्नो रिपोर्टमा उल्लेख गरेका छन् । विगतमा भएका त्यस्ता घटनालाई एउटा प्रजातान्त्रिक मुलुकमा त्यस्तो स्थिर विश्लेषणलाई पागल षडयन्त्र सिद्धान्त मान्न सकिन्छ। तर आजको अमेरिकामा प्रजातन्त्रको तथाकथित खम्बामा राखेर निभ्न लागेको बत्ती मान्न सकिन्थ्यो तर यो आज एक सम्भावित वास्तविकता बन्दै गएको छ ।

गत हप्ताको बुधबार नोभेम्बरको चुनाव पछि के ट्रम्प शान्तिपूर्ण तरिकाले सत्ता हस्तान्तरण गर्ने कुरामा सहमत हुन्छन् भन्ने प्रश्नमा अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले त्यहाँ हस्तान्तरण हुनेछैन । जारी राख्ने छु भन्दै शान्तिपूर्ण तरिकाले सत्ता हस्तान्तरणको प्रतिबद्धता गर्न इन्कार गरे। यसले चाँडै नै डेमोक्र्याटिक र रिपब्लिकन पार्टी दुबैबाट आलोचना उत्पन्न गर्‍यो। सभाका अध्यक्ष न्यान्सी पेलोसीले ट्रम्पलाई त्यस दिनको सम्झना गराए कि उनी उत्तर कोरियामा थिएनन्।

अमेरिकाको नोभेम्बरको चुनावलाई सम्हाल्न पहिले नै पर्याप्त पजलहरू छन्, जस्तै बुलेटहरू प्राइमरीको समयमा म्याद गुमाएकोमा अस्वीकार गरिएको थियो र युएस पोस्टल सेवाले हटाउने मेलबक्सहरू हटाएको थियो। निर्वाचनपश्चात शान्तिको स्थानान्तरण सत्ता, जुन एक परिपक्क अमेरिकी लोकतन्त्रको महत्वपूर्ण विशेषताहरु मध्ये एक मानिन्छ, अर्को झगडा भएको छ। र बहुमत अमेरिकी मतदाताहरूको चाहना अनुरुप चुनाव अगाडि बढ्छ कि हुँदैन भनेर कसैलाई पक्का छैन।

अमेरिकी राष्ट्रपति चुनावी नतिजा कसले निर्धारण गर्छ ? अमेरिकी जनता वा केहि राजनीतिज्ञहरू ? प्रश्न आश्चर्यजनक अनुत्तरित छोडियो। दुःखको कुरा, अमेरिकी संविधान र संघीय कानुनले पनि शान्तिमय सत्ताको ग्यारेन्टीको ग्यारेन्टी गर्दैन, अमेरिकी कानूनी विद्वान लॉरेन्स डग्लसका अनुसार जसले शान्तिपूर्ण स्थानान्तरण गर्नु भनेको अमेरिकी कानून ग्रहण मात्र हुने कुरा हो। अमेरिकाले आफ्नो स्वतन्त्र चुनावी प्रक्रिया भएको भन्दै अन्य देशहरूको राजनीतिक प्रणालीमा औंला उठाउने गरेको छ । आफ्नो प्रतिद्वन्द्वीको रूपमा चिनाउने देशहरूमा वाशिंगटनले राज्य नेताहरूको छनौट अमेरिकाको इच्छा विपरीत भएको खण्डमा अन्यायपूर्ण भएको आरोप लगाउने गरेको छ । तर अनुमान गर्नुहोस्, अमेरिकाको आफ्नै चुनावहरू अहिले विवादमा फसेको छ । सबैभन्दा खराब कुरा, अमेरिकी निर्वाचन प्रक्रियाको विश्वसनीयताले गम्भीर चुनौतीहरूको सामना गर्नु परेको छ ।

युरोपमा सुरक्षा तथा सहयोग संगठनले २००२ देखि अमेरिकी निर्वाचनको पर्यवेक्षकको काम गर्ने गरेको छ । यसपटक उसले नोभेम्बरमा हुने निर्वाचनको निगरानीको लागि ५०० पर्यवेक्षकबाट घटाएर ३० पुर्याउने घोषणा गरेको छ। जसले आगामी नतिजामा अधिक अनिश्चितता सिर्जना गर्ने देखिएको छ । अमेरिकालाई अझै पनि प्रजातान्त्रिक मुलुक भनिन्छ, अझै बढ्दो कपटपूर्ण, असमान, र भेट्न वा आफ्ना जनताको इच्छा प्रतिबिम्बित गर्न असक्षम हुँदै गइरहेको छ। यसका चुनावहरू राजनीतिक लडाई द्वारा अपहरण गरिएको छ, जबकि अपरणीयनीय विभाजनहरू अमेरिकी समाजमा आकार लिइरहेका छन्।

अमेरिकाले सामना गरिरहेको संकट आकस्मिक होइन, तर अमेरिकी राजनीतिक प्रणालीमा बढ्दो अराजकताको नतीजा हो। अमेरिकीहरू, जो विश्वमा प्रजातान्त्रिक मूल्य मान्यताका लागि छानिएका व्यक्तिहरू हुन् भन्ने विश्वास गर्थे, तिनीहरू आज असहाय मतदाताहरू भइरहेका छन्।- ग्लोबल टाईम्सबाट भावानुवाद ।


प्रतिक्रिया दिनुहोस !


ताजा

लोकप्रिय